Dít maakt de Boeren-Leidse zo bijzonder

Veel kaashandelaren hebben hem wel liggen; de opvallend gekleurde roodbruine kaas met de ingedrukte sleutels. Boeren-Leidse is een van de weinige Nederlandse producten met een Beschermde Oorsprongsbenaming. Dat is een Europese erkenning die voorkomt dat de kaas nagemaakt wordt. Die erkenning geeft eigenlijk al aan hoe bijzonder deze kaas is, met een rijke historie die het verdient om gekoesterd te worden.

In de late Middeleeuwen werd hard gewerkt in het stroomgebied van de Oude Rijn om aan de grote botervraag van omliggende steden – zoals Rotterdam en Amsterdam – te voldoen. De boter die boeren daar maakten werd gekenmerkt door de Leidse sleutels, die in het product gedrukt werden. Toen al stonden de sleutels voor de hoge kwaliteit.

Gouden combinatie

De toenemende vraag naar boter zorgde voor veel ‘ondermelk’ na het afromen; een restproduct waar niet echt een goede bestemming voor was. Er werd kaas van gemaakt, maar met weinig succes. De vlak smakende, korrelige kaas kon niet op tegen de volvett e kazen van die tijd. Totdat er komijnzaad beschikbaar kwam met de opkomst van de VOC. Dit bleek een gouden match met de magere Leidse kaas!

Mager en bron van eiwit

Op de schepen van de VOC ging de Leidse kaas mee als ruilmiddel en als bron van eiwit voor de bemanning. Het kwam goed uit dat de kaas zo mager was; zo kon je hem lang bewaren. Een andere kaas zou met de hoge temperaturen zweten of smelten. De Leidse niet, die was zelfs op de terugweg nog heerlijk van smaak. Hierdoor werd het snel de belangrijkste kaas van Nederland en dat is eeuwenlang zo gebleven.

Streng bewaakt

Nog steeds mag de Boeren-Leidse alleen gemaakt worden onder de traditionele omstandigheden; minimaal een jaar gerijpt en gemaakt van rauwe melk, in het weideseizoen als de koeien buiten lopen. Kortom, deze kwaliteitskaas is en blijft een klassieker!